Vấn đề của làng cờ

Vua cờ (vua) thế giới Magnus Carlsen mới đây, trong cuộc gặp gỡ với chủ tịch Liên đoàn cờ vua thế giới, ông Arkady Dvorkovich, đã đề nghị Liên đoàn thay đổi thể thức thi đấu trận tranh ngôi “vua cờ” bằng cách thêm vào nội dung cờ nhanh và cờ chớp, để trận không có nhiều các ván cờ hòa dài lê thê, gây mệt mỏi cho người hâm mộ và các kỳ thủ.

Cá nhân người viết cho rằng, cờ vua không những cần phải thay đổi điều lệ ở các giải đấu tiêu chuẩn, mà còn phải thay đổi một số luật chơi. Thậm chí, chúng ta cần sáng tạo ra một loại cờ mới khó hơn, để các bộ óc siêu việt của các siêu đại kiện tướng đấu trí. Cờ vua và cờ tướng bây giờ đã bão hòa, các kỳ thủ với sự giúp đỡ của máy tính, đã trở nên “thuộc bài” quá sâu ở khai cuộc.

Bản chất của thi đấu cờ là để tìm ra người chơi giỏi hơn, cả ở năng lực và tốc độ tính toán, cả trí nhớ và kinh nghiệm dày dặn trận mạc, cả sự bền bỉ và sự vững vàng về tâm lý. Có những người thông minh nhưng không chơi được cờ cao, vì họ nhanh nhưng không bền, lẹ nhưng không lì. Để chơi cờ tốt cần có nhiều yếu tố: tình trạng sức khỏe, năng lực tính toán, kinh nghiệm, bản lĩnh tâm lý.

Luật chơi của cờ vua cần thay đổi để các kỳ thủ không dễ dàng thỏa thuận hòa, chứ trước nay ở các giải cờ vua tiêu chuẩn, các ván hoà xuất hiện quá. Ví dụ như luật đối với trường hợp bất biến xử hòa. Người chiếm ưu thế không muốn đánh mất ưu thế, còn người lép vế không muốn bị lép vế thêm. Họ thỏa thuận hòa, rất nhiều ván như vậy, khán giả mệt mỏi. Cờ tướng nghiêm cấm lập lại lần thứ bảy.

Bản chất ở đây là cờ vua không đủ rộng, không đủ nhiều biến, phức tạp để các kỳ thủ không thể biết trước tương lai ra sao, sau các nước đi cờ liên tục của mình. Trò chơi cờ ban đầu sinh ra là để đấu năng lực tính toán, chứ không phải “thuộc bài”, nên hãy trả cờ về đúng với thủa ban đầu của nó. Con người bây giờ thông minh hơn, lại có sự hỗ trợ của máy tính, nên chúng ta cần có những loại cờ khó hơn.

Vấn đề của làng cờ, tất cả các loại cờ, không phải là các kỳ thủ đấu với nhau để tìm ra người chơi giỏi nhất (vua), mà là làm sao để bộ môn cờ của mình cạnh tranh được với môn khác, không những các môn về trí tuệ, mà cả các môn về thể lực. Muốn vậy phải làm cho xã hội hiểu cờ hơn, yêu cờ hơn và chơi cờ nhiều hơn. Tất nhiên, mục đích cuối cùng là để các kỳ thủ có cuộc sống tốt hơn.

Cờ là môn thể thao đối kháng trí tuệ rất khó, người thông minh mới chơi được cờ. Nhưng nếu anh thông minh mà không giàu thì thông minh làm gì? Tôi thấy nhiều kỳ thủ có tâm lý cho rằng mình thông minh, rằng mình là ngôi sao, mình xuất sắc, đặc biệt. Thực ra, ai cũng vậy, cứ dành thời gian và tâm sức nhiều vào lĩnh vực nào, thì rồi sẽ giỏi lĩnh vực đó hơn người bình thường thôi, kể cả là thằng ngốc.