Kĩ nghệ thi Olympia – ai đáng trách?

Với việc ăn mừng hơi thái quá khi cuộc thi vẫn chưa kết thúc, Thu Hằng bị một số người lên án trên các diễn đàn, mạng xã hội là có biểu hiện kiêu căng, tự phụ… Một số ngôi sao lên tiếng bảo vệ cháu… Vậy ai mới thực sự là người đáng trách trong chuyện này?

1. Đẩy lên cao trào
Thu Hằng và các bạn bè của cháu chỉ là những đứa trẻ mới lớn, tất nhiên chúng không đáng trách. Mà đơn vị cùng tập thể đáng trách là Đài truyền hình quốc gia (VTV) cùng với phụ huynh và các thày cô của Thu Hằng và của cả các em khác.

Đường lên đỉnh Olympia chỉ là cuộc thi “hỏi đáp nặng về trí nhớ”, nhưng VTV đã đẩy nó lên thành kịch tính, cao trào tới mức không cần thiết với những từ như: “quán quân, vô địch, đỉnh vinh quang, vòng nguyệt quế…” khiến người chơi là các cháu mới lớn dễ sinh ra kiêu căng, tự phụ…

Ai cũng biết, nền giáo dục Việt Nam – với việc học và thi – thiên về nhồi sọ, nặng về trí nhớ, chứ ít thiên về học phương pháp tư duy, cách thức giải quyết vấn đề… Và cuộc thi “Đường lên đỉnh Olympia” là một “biểu hiện đỉnh cao” của nền giáo dục nhồi sọ mà chúng ta đang lên án.

2. Kĩ nghệ thi Olympia
Trong một clip tự sự về chiến thắng, Thu Hằng đã bộc bạch: mình cùng với bạn bè, gia đình và thày cô đã phân tích kĩ các khả năng VTV đưa ra từ khóa trước ở nhà, nên khi BTC đưa ra từ khóa có ba chữ cái: “Y TẾ”, với một từ hàng ngang được mở là “KHẨU TRANG” thì “từ khóa” đó không còn quá khó.

Thực ra từ khóa “Y TẾ” ba chữ cái trong hoàn cảnh đại dịch này cũng không phải là quá khó. Y là một từ trong số ít từ của tiếng Việt chỉ có duy nhất một chữ cái. Từ y có một nghĩa là một đối tượng thứ ba như: hắn, nó… Và một nghĩa khác là ngành chữa bệnh trong xã hội.

Như vậy là sao, là Thu Hằng và người thân, bạn bè đã “bắt bài” VTV chứ đó không phải là trí thông minh bộc phát. Chuyện này cũng giống như cho học sinh học thuộc lòng các bài văn mẫu và học sinh giỏi ôn kĩ ở nhà trước khi đi thi quốc tế. Chúng ta hãy thôi dạy các em “học vẹt” như vậy! Đó là phản giáo dục, là vô phạm!

3. Mục tiêu của việc học
Học sinh đến trường học là để khai sáng trí tuệ, biết đúng sai, trái phải, biết yêu cái đẹp ghét cái xấu… Học để giải phóng năng lực bản thân, để mai kia vào đời các em là các công dân yêu nước, sống có ích, chứ không phải để vô địch các kỳ thi này nọ, để đẹp mặt ai đó.

Liệu VTV có ý đồ trong việc này? Dùng các từ ngữ kích động học sinh và phụ huynh nhằm đẩy chương trình lên kịch tính, hấp dẫn người thi và người xem để thu hút nhà tài trợ. Những người trong ê kíp của chương trình cũng từ đó mà được là các nhân vật trung tâm, người của công chúng.