Kỷ nguyên bất tín

Trên tầm thế giới, việc giới tinh hoa, bao gồm các nhà chính trị, giới học thuật và doanh nghiệp lơ là những người dân – thế yếu – trong một thời gian dài, đã dẫn đến một hậu quả tiêu cực. Đó là người dân không còn tin vào các chính phủ nữa, cũng không tin vào các chuyên gia.

Người dân tin vào những điều mà những người xung quanh – cùng đẳng cấp – với họ tin, đàn ông tin mấy ông bạn nhậu của mình, đàn bà tin mấy bà đi tập thể dục cùng với mình. Đó là niềm tin của giới bình dân, tồn tại giữa những mạng liên kết những người cùng đẳng cấp (peer-to-peer network) với nhau.

Một nghiên cứu do hãng Elderman thực hiện năm 2016 – ở 28 quốc gia – chỉ ra rằng, niềm tin của người dân vào bốn thiết chế quyền lực: chính phủ, truyền thông, doanh nghiệp và các tổ chức phi chính phủ đang ngày càng suy giảm. Tỷ lệ tin tưởng trung bình chỉ trên dưới 50% so với thang điểm.

Báo Atlantic của Hoa Kỳ, sau cuộc bầu cử tổng thống đầy dẫy những hoài nghi của nước này, giữa bà cựu ngoại trưởng Hillary Clinton với ông tỷ phú Donald Trump, đã dùng điều tra trên để gọi thời đại chúng ta sống là “kỷ nguyên của bất tín” (Age of distrust).

Người dân càng mất niềm tin vào “giới tinh hoa”, thì chính sách do những người này lập ra sẽ càng khó đi vào cuộc sống một cách nhanh chóng. Tệ hơn nữa, những nhà chính trị mị dân, chuyên làm những chuyện lấy điểm trong ngắn hạn, nhưng làm tổn hại đất nước lâu dài sẽ lên ngôi.

– Hồ Quốc Tuấn –