Đi lễ chùa cần tránh điều gì?

Đi lễ chùa là một nếp sinh hoạt của người Việt Nam. Không phải chỉ những ngày lễ tết người Việt mới đi lễ chùa. Nhiều người mặc dù đặt chân đến chốn anh linh cửa phật nhiều lần, nhưng không hiểu những nội quy, quy tắc hành xử cả thành văn, cả bất thành văn ở nơi này nên phạm phải những lỗi rất sơ đẳng.

Vào những ngày đầu năm của tết Nguyên Đán (Âm Lịch), thậm chí ngay trong đêm giao thừa, đi lễ chùa là hoạt động khá phổ biến của nhiều người Việt Nam. Người ta đi lễ chùa để cầu mong cho mình, người thân và mọi người một năm mới an lành, khỏe mạnh. Có người thì cầu có thêm cháu, thêm con mới.

Tuy nhiên, không phải ai cũng biết hết những điều cần thiết và những điều nên tránh vì kiêng kỵ khi đi lễ chùa. Nhiều người đi chùa hay truyền miệng nhau cần phải chuẩn bị gì, hành lễ như thế nào rồi bắt chước theo nhau, chứ không biết rằng những việc đó là đúng hay sai, có phạm vào giới luật của Phật giáo hay không.

Tiến sĩ sử học Đinh Đức Tiến, Khoa Lịch sử, trường đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn nhận định: “Xuất phát từ sự thiếu hiểu biết của một số người, một số hoạt động không đúng được lặp đi lặp lại. Về sau, càng có nhiều người làm theo thành ra mặc nhiên hoạt động đó dần trở thành phổ biến”.

Đặt tiền công đức lên tượng phật
Mỗi lần đi lễ chùa, người đi chùa thường quyên góp một khoản công đức. Đây là việc rất tốt, nên làm để nhà chùa có thể sử dụng khoản tiền đó tu sửa chùa hay phục vụ đèn, nhang cho du khách thập phương.

Tuy nhiên, ở nhiều nơi, việc công đức đang dần trở nên biến tướng. Không khó để bắt gặp cảnh người dân rải tiền lẻ ở khắp nơi trong chùa hay vô tư đặt tiền lên tượng Phật.

Người ta có thể để tiền lên nhiều chỗ: để lên bàn thờ, nhét vào tay phật, vạt áo Phật, tất cả những chỗ nào trên tượng Phật có thể giữ được tiền. Rất nhiều hình ảnh xấu đã được phản ánh trên các phương tiện truyền thông.

Tiến sĩ sử học Đinh Đức Tiến chia sẻ: “Khi có ý định muốn công đức cho nhà chùa, người đi chùa nên bỏ tiền vào hòm hoặc để lên mâm đồ chay, đặt lên ban thờ Phật. Việc công đức nhiều hay ít, hoàn toàn tùy tâm và phụ thuộc vào điều kiện, hoàn cảnh của từng người”.

“Hành động để tiền lên Phật vừa làm mất thẩm mỹ, vừa làm mất đi giá trị về mặt tâm linh. Đức Phật không cần đến tiền của người trần tục. Vì vậy, hành động rải tiền lẻ khắp chùa là 1 việc hoàn toàn sai lầm, làm ô uế cửa Phật”, Tiến sĩ sử học Đinh Đức Tiến nhấn mạnh.

Cúng đồ ăn mặn
Theo quan điểm truyền thống của đạo Phật, đặc biệt là dòng Tu thiền đại thừa ở miền Bắc, đã vào chùa thì chỉ được cúng đồ chay, tuyệt đối không được mang đồ mặn. Đây là điều tối quan trọng, nhưng vẫn có nhiều người không để ý.

Trong suy nghĩ của một số người, càng có mâm cúng thịnh soạn càng chứng tỏ lòng thành dâng lên Đức Phật nên họ dâng cả gà, lợn,… lên ban thờ trong chùa. Thế nhưng, hành động này đã vô tình phạm vào những điều cấm kỵ.

Trên ban thờ chính chỉ để hương, hoa, quả, oản,… những gì tinh khiết, thanh tịnh nhất. Lý giải: người ta vẫn coi bàn thờ là nơi liên quan đến thần linh, tức thuộc về thế giới thiêng liêng nên không để những đồ ăn của người trần tục, có mắm muối, thịt,…

Tuy vẫn có một số dòng tu ăn mặn, nhưng họ có những ngày kiêng kỵ nhất định và không trực tiếp sát sinh. Nhưng nói chung, việc đưa đồ ăn mặn lên ban thờ Phật là điều không được phép làm.

Tâm không tịnh
“Thế giới cửa Phật là thế giới của sự thuần khiết, thanh tịnh. Chỉ cần bước qua ngưỡng cửa Tam quan, người đi chùa sẽ bước vào một thế giới khác. Dù ở bên ngoài tâm có xáo động, hỗn độn đến đâu, thì khi bước vào cửa Phật cũng phải giữ cho tâm tịnh”, Tiến sĩ sử học Đinh Đức Tiến nói.

Khi vào chùa, nghe tiếng chuông, tận hưởng không khí tịch mịch và ngửi thấy mùi nhang trầm, tâm sẽ tĩnh lại và từ đó suy nghĩ được nhiều điều thấu đáo hơn.

Tu Phật không phải hướng ngoại mà cầu, là hướng vào chính bản thân mình, khơi dậy thiện niệm để Phật tính vốn sẵn có trong con người được khởi phát. Khi lên chùa, người đi lễ không nên “tham, sân, si”, cầu xin tiền tài. Trong đạo lý nhà Phật có dạy rất rõ, cần tránh xa lòng tham và sự mê đắm vật chất, cần phải buôn bán làm ăn chân chính ngay thẳng…

Cho nên, hoạt động đi lễ chùa vốn chỉ là để làm khởi phát cái thiện tâm của mỗi người, cầu sức khỏe và sự bình an cho bản thân và gia đình.

Bài của Hoàng Ngọc trên báo Dân Trí.