Siêu phát biểu nhớ cả ba trang giấy

Vừa qua, trong một buổi tổng kết hội nghị nào đó của thành phố Hà Nội, có mặt đầy đủ các nguyên thủ quốc gia, một quan chức (ông Trần Trọng Dực) thể hiện trí nhớ siêu phàm của mình bằng cách học thuộc lòng bài phát biểu ba trang giấy.

Đó là quan chức nào đó bên thanh tra, kiểm tra… Thay vì thể hiện sự hiểu biết của mình vào những quan điểm, nhận định, hay thiết thực hơn là trong các kết quả công việc, ông thể hiện năng lực siêu phàm của mình khi phát biểu ông không dùng giấy mà học thuộc lòng cả ba trang giấy – báo cáo tổng kết của ông.

Và thể là ông đứng trước hội nghị nói đều như trò trẻ, như một anh học sinh thể hiện sự thuộc lòng. Thường thì người ta chỉ thuộc lòng thơ, chứ ít ai thuộc lòng văn xuôi như thế. Đến học sinh chúng cũng sáng tạo đôi chút để bài học thêm phong phú. Đáng ông nên chuyển thành thơ, hay đọc ráp cho không khí của thính phòng thêm phần sôi động – như táo quân vào chầu ngọc hoàng.

Ông này chắc nghe theo bộ máy tuyên truyền của bên trên, theo đó từ lâu ở Việt Nam đã có một giai thoại kể  rằng: “Fidel Castro đứng trước hội nghị của Liên hợp quốc phát biểu (người Việt Nam gọi là hùng biện) ba tiếng đồng hồ không cần xem giấy”. Ông đứng trước hội nghị nói “ba trang giấy không cần hùng biện”.

Ta đều biết Fidel Castro thông thái thế nào, để đến nỗi mười một triệu dân Cuba bú mẹ phải khốn khổ hơn năm mươi năm nay. Nay chú Sam thấy không nên để mười một triệu người khổ vì sự ngu ngốc của một người nên mới bỏ cấm vận. Còn ông này chắc muốn học ông ấy để sáu triệu dân Hà Nội khổ thêm vài năm nữa, nếu ông lại trúng cử vào đâu đó.

Bài phát biểu thuộc lòng đó như cảnh tỉnh hội trường, nơi có đầy đủ các nguyên thủ của đất nước, nhiều người ngạc nhiên thích thú. Không hiểu ông muốn lấy điểm trước các “giáo viên”, hay trước khi về hưu muốn thể hiện rằng, khả năng của tôi tốt hơn các ông – vốn vẫn dùng giấy để phát biểu. Ông đã khắc phục được lỗi “hễ cứ phát biểu là dùng giấy” của cán bộ Việt Nam, nhưng chưa phân biệt được đâu là “phát biểu” và đâu là “diễn văn”.

Bài phát biểu đã được truyền hình trực tiếp nên nhân dân, trí thức, đồng bào và các cơ quan truyền thông trong và ngoài nước đưa tin cả rồi, có muốn “làm gì” nữa cũng không được. Không hiểu giới chóp bu – các nguyên thủ đất nước – sẽ biến tấu chuyện này như thế nào. Có lẽ cũng chẳng cần, sẽ là sự im lặng như xưa nay vẫn thường thế. Năm bản lề đại hội, chả ai dại gì mà sơ sảy, bộp chộp.

Ở Việt Nam, cứ ông nào chơi trội thì thường được xếp riêng ra một loại. Giỏi quá thì về vườn, hoạt ngôn ăn nói giỏi thì cho làm công tác đảng, ông nào “siêu việt” quá thì xếp vào chỗ nào đó vô hại, để nhỡ có làm sai thì cũng không thể gây ra thiệt hại to lớn, rồi chờ thời thế thay đổi mà tìm biện pháp xử lý. Ông trên đúng là thứ “cán bộ học trò”. Bây giờ tôi đã hiểu vì sao bao nhiêu cử nhân, thạc sĩ, tiến sĩ thất nghiệp.