Những trào lưu xuất bản mới sau khi có AI

Những trào lưu xuất bản mới của thế giới ở ba thể loại bài viết, hình ảnh và video từ khi có sự xuất hiện và hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo?

ChatGPT: Kể từ khi trí tuệ nhân tạo (AI) bùng nổ mạnh mẽ, đặc biệt từ năm 2022 trở đi, thế giới xuất bản đã chứng kiến nhiều trào lưu mới trên cả ba thể loại: bài viết, hình ảnh và video. Dưới đây là tổng quan các xu hướng nổi bật trong từng thể loại:

1. Bài viết (Text)
Trào lưu mới:
Tác phẩm đồng sáng tác giữa người và AI: Nhiều nhà văn, nhà báo và blogger sử dụng AI (như ChatGPT, Claude, Gemini) để xây dựng nội dung sơ khởi, sau đó chỉnh sửa để cá nhân hóa. Ví dụ: tiểu thuyết ngắn, thơ, bài luận.
Tin tức tự động hóa (Automated journalism): AI được dùng để viết các bản tin thể thao, tài chính, thời tiết nhanh chóng với dữ liệu đầu vào.
Sách và truyện do AI viết: Nở rộ trên Amazon Kindle, thậm chí có người tạo ra hàng chục cuốn sách chỉ bằng AI.
Tiểu luận/phê bình do AI hỗ trợ: Tác giả sử dụng AI như trợ lý phản biện, lên dàn ý và cung cấp dẫn chứng.
Xu hướng tiêu cực:
Bùng nổ spam content và đạo văn: Dễ dàng tạo nội dung hàng loạt, khiến chất lượng và độ tin cậy suy giảm.
Hiện tượng “AI ghostwriting”: Người dùng xuất bản tác phẩm hoàn toàn do AI viết mà không thừa nhận.

2. Hình ảnh (Image)
Trào lưu mới:
Nghệ thuật AI (AI art): Công cụ như Midjourney, DALL·E, Stable Diffusion cho phép tạo ra tranh vẽ, ảnh ý tưởng, ảnh bìa sách, thiết kế thời trang cực kỳ nhanh chóng.
Truyện tranh/manga AI: Các tác giả kết hợp AI để tạo tranh minh họa hoặc toàn bộ khung truyện.
Ảnh stock AI: Các nền tảng cung cấp ảnh stock do AI tạo với giá rẻ hơn, không dính bản quyền.
Xu hướng tiêu cực:
Tranh cãi về bản quyền: Nhiều nghệ sĩ phản đối việc AI học từ tác phẩm của họ mà không xin phép.
Khó phân biệt ảnh thật – giả: Deepfake và ảnh AI siêu thực gây lo ngại về tin giả.

3. Video
Trào lưu mới:
Video AI-generated: Các nền tảng như Pika, Sora (OpenAI), Runway tạo video hoàn chỉnh từ văn bản mô tả.
Deepfake dùng trong phim – giải trí: Tạo khuôn mặt, giọng nói, biểu cảm gần như thật (dùng cho diễn viên đã mất, hoặc trẻ hóa diễn viên).
YouTuber ảo (AI influencer): Nhân vật ảo do AI điều khiển, tương tác trực tiếp với người xem.
Tự động hoá dựng video: Dùng AI để cắt ghép, chèn nhạc, thuyết minh, dịch ngôn ngữ – giúp cá nhân hóa nội dung đa ngôn ngữ.
Xu hướng tiêu cực:
Lan truyền video giả: Chính trị, người nổi tiếng bị gán lời nói/hành động không có thật.
Khó kiểm soát nội dung đạo nhái: Nhiều clip tổng hợp chỉ dùng AI biên tập lại từ nội dung cũ.

Tổng kết:
AI đang định hình lại toàn bộ ngành xuất bản với ba xu hướng chính:
1. Tăng tốc sản xuất nội dung
2. Cá nhân hóa và tự động hóa cao
3. Làm mờ ranh giới giữa thật và giả