Đạo là gì?

Khi bạn có một triết lý, cao hơn là một tư tưởng và bạn muốn phổ cập tư tưởng ấy ra cộng đồng, rộng hơn là toàn xã hội thì con đường bạn chọn ấy gọi là “đạo”. Vậy thì “đạo” rộng hơn cách hiểu thông thường của một số người chỉ là “đạo đức”.

Ngộ đạo
Con người khi sinh ra ai cũng vô tri. Rồi trong quá trình khôn lớn nhận được sự giáo dục của gia đình và nhà trường mà trưởng thành. Những điều mà cha mẹ và thày cô dạy cho con trẻ ấy là “đạo”. “Đạo” do cha mẹ ngộ ra, “đạo” do nền giáo dục gửi gắm.

Hành đạo
Khi bạn yêu bóng đá, bạn muốn phổ cập tình yêu đó ra cộng đồng thì con đường bạn chọn đó là “đạo”. Trên con đường đó, bạn sẽ dùng các nguồn lực của mình như thời gian, tâm trí, tài sản để làm cho mọi người hiểu được lợi ích của bóng đá.

Những lợi ích bóng đá đem lại như: tăng cường thể lực, tình đoàn kết, nâng cao khả năng phối hợp, làm việc nhóm… Khi hành đạo, bạn bỏ ra những nguồn lực hữu hình và vô hình. Thời gian và tâm trí là vô hình. Tiền bạc và cơ sở vật chất là hữu hình.

Đồng đạo
Những người cùng nhìn thấy lợi ích của bóng đá và muốn phổ cập bóng đá ra cộng đồng như bạn gọi là “đồng đạo”, tức cùng đi một con đường. Họ có thể tự giác ngộ, được một ai đó giác ngộ hay chính bạn giác ngộ cho họ tình yêu với bóng đá.

Đạo là tất cả
Lấy “bóng đá” làm ví dụ cho gần gũi và dễ hiểu, chứ “đạo” nằm ở trong mọi mặt của cuộc sống. Tương ứng với “bóng đá” là các môn khác như: bóng chuyền, bóng rổ, bóng chày, cờ vua, cờ tướng, bóng bàn, cầu lông…; nuôi cá, nuôi chim, nuôi thú cưng…

Thậm chí, “đạo” cao hơn còn là các chủ thuyết, triết thuyết hay quy luật, quy tắc phức tạp như chủ nghĩa cộng sản, chủ nghĩa tư bản, thuyết tương đối, thuyết vạn vật hấp dẫn, thuyết nhật tâm… Tất cả những tri thức và việc phổ cập tri thức ra cộng đồng đều là “đạo”.

Thay lời kết
Người xưa nói: “Có thực mới vực được đạo”. Câu này thoạt nghe qua tưởng đơn giản, kỳ thực lại mang triết lý rất sâu xa. Có những người cả đời mới ngộ được ra. Thấy được lợi ích của cờ rồi muốn phổ cập cờ ra xã hội là con đường có thể phải mất đến cả nghìn năm.