Chính kiến thực dụng

Hôm nay nhóm Zalo PTTH của tôi một anh bạn đăng hình một anh bạn khác mà có lẽ tôi đã gần 30 năm không gặp. Gần ba thập niên nhưng cá tính của anh ấy gần như vẫn còn nguyên trong tâm trí tôi. Một phong cách khác biệt, một chính kiến rất riêng. Anh không học giỏi cũng không nghịch ngợm, nhưng người học giỏi không cảm hóa được, người nghịch ngợm cũng không dụ dỗ được.

Lớp tôi là lớp chọn Ban A của ngôi trường tốt nhất tỉnh, trường tất nhiên nằm ở thành phố thủ phủ của tỉnh. Ngoài lớp chọn còn có các lớp chuyên sâu về một môn như Toán, Lý, Hóa, Sinh, Anh, Pháp… Cho nên, sẽ không phải là nói quá khi cho rằng chúng tôi là tinh hoa của tỉnh trong một thế hệ. Thực tế thì kỳ nhân dị sĩ thường xuất hiện ở nhưng nơi thâm sơn cùng cốc. Hơn ba chục bạn nam là hơn ba chục phong cách.

Liên tưởng
Anh bạn tôi làm tôi liên tưởng đến những người như anh nhưng ở bên Mỹ. Các đặc điểm của họ là: sống nhiều ở các đô thị nhỏ gần nông thôn, bằng cấp trung bình, sống thực tế, không thích lý luận nhiều, thích xe đi bán tải, uống bia rượu hàng ngày và nuôi một con chó. Đây cũng là những đặc điểm của những người bỏ phiếu cho Trump. Không hiểu sao nhìn anh bạn cũ tôi lại liên tưởng ra bao nhiều điều như vậy. Xin thưa tất cả đây chỉ là hư cấu.

Trump là một người sinh ra trong gia đình khá giả, cha của ông là một người có tài thao lược, hẳn là từ nhỏ đến lớn Trump đã được cha chỉ dạy rất nhiều, dù là theo cách hàn lâm hay dân dã, sách vở hay văng mạng. Trump từng phá sản hai lần. Tuy nhiên, dù trằng tay nhưng kinh nghiệm đầu tư và quản lý đều vô cùng phong phú. Trump cũng được cho là người cơ hội, bắt nạt, trốn thuế và bỏ tiền mua sự im lặng của một sao kiêu dâm mà ông từng ăn nằm cùng.

Cách làm đúng
Người Phương Đông có câu: “Nhất sự bất tín, vạn sự bất tin”, nếu theo nguyên tắc này thì Trump khó được chọn làm lãnh đạo một bộ ngành nào đó, chứ nói gì đến tổng thống. Nhưng nước Mỹ có cách tổ chức và hoạt động rất riêng, những lý lẽ rất vô lý ở đất nước khác. Ngay cả khi đang tranh cử tổng thống, Trump vẫn đang bị truy tố về nhiều nhiều tội danh. Nhưng khi tòa chưa tuyên án thì công dẫn vẫn có tư cách ứng cử, cạnh tranh để làm tổng thống.

Với hồ sơ cá nhân phức tạp yếu tố pháp lý, tôi có cảm giác Trump là người ráo hoảnh và thực dụng. Những vấn đề Trump lựa chọn để đưa vào cương lĩnh tranh cử là để giành chiến thắng, chứ ông không quan tâm đến vấn đề luân lý hay đạo đức. Trump không có chính kiến nào cả, chính kiến của ông là làm thế nào để giành chiến thắng. Cách làm để giành chiến thắng là cách làm đúng. Bà Harris đã cố gắng nói với người Mỹ điều đó, rằng Trump không phù hợp, nhưng bà đã không thành công.

Rất nhiều người Mỹ có đặc điểm giống Trump nên đã bỏ phiếu cho Trump và Trump thắng. Họ không quan tâm đến cứu thế giới, cũng không quan tâm đến việc được tôn vinh hay trọng nể ở các nơi đông người, họ quan tâm đến sự an toàn và thịnh vượng của nước Mỹ. Họ muốn tận hưởng sự sung túc mà nước Mỹ có được từ các nguồn tài nguyên và tri thức, chứ chưa vội quan tâm đến các vấn đề toàn cầu như môi trường, nhân đạo, nhân quyền, lương tri hay công lý.

Thay lời kết
Trên đời hoàn toàn có thể có chuyện hai cái đúng lại mâu thuẫn với nhau. Đối lập như lưỡng tính sóng hạt của anh sáng. Hai cái đúng được diễn giải một cách tường minh, logic, nhân văn và thuyết phục, nhưng lại mâu thuẫn với nhau. Có cảm giác ta theo cái nào cũng là đúng, nhưng lại đối nghịch với cái đúng kia. Sự đối nghịch chết người chứ không phải là chuyện đùa buôn môi. Phương châm của hai đảng Dân chủ và Cộng hòa ở Mỹ là như vậy. Lý thuyết và thực tiễn, mơ mộng và thực tế, dài hạn và ngắn hạn, viễn cảnh và cận cảnh luôn là các mặt đối lập.