Cờ trực giác và cờ tính toán

Nâng cao quan điểm thì tiêu đề bài biết sẽ là: “Cờ cảm tính và cờ lý tính”. Bởi lý tính là giai đoạn cao của nhận thức, mà khi đó con người sẽ nhìn nhận sự vật và sự việc dưới con mắt khoa học, tức sử dụng các quy luật của tự nhiên (KHTN) và xã hội (KHXH).

1. Trực giác và tính toán trong cờ
Cờ trực giác là cờ mà các kỳ thủ đưa ra nước đi dựa trên sự cảm nhận của trực giác, tức chưa tính toán sâu. Còn cờ tính toán là cờ mà các kỳ thủ tính toán rất kĩ các biến của mỗi hình cờ trước khi lựa chọn nước đi, cho nên đó thường là nước đi tốt nhất của họ.

Trong thi đấu chính quy, cờ trực giác là cờ chớp và cờ nhanh, cờ tính toán là cờ tiêu chuẩn. Dưới góc nhìn của số đông khán giả thì đa số mọi người thích cờ trực giác (tức cờ chớp) hơn là cờ tính toán. Bởi các ván cờ tiêu chuẩn kéo dài đến mức nhàm chán.

Ngược lại, với số ít người chơi cờ chuyên nghiệp thì họ lại thích cờ tiêu chuẩn hơn. Bởi cờ tiêu chuẩn mới là đấu “công lực”, tức đấu năng lực tính toán và sự bền bỉ. Cờ trực giác có nhiều yếu tố may mắn vì sự không chắc chắn, không kiểm soát được.

2. Trực giác và tính toán trong bóng đá
Hãy nhìn vào môn thể thao được yêu thích nhất thế giới, nó được mệnh danh là môn thể thao vua, đó là môn bóng đá. Tinh túy nhất của bóng đá là các pha dứt điểm. Ở các tính huống phải dứt điểm nhanh, các cầu thủ chỉ sử dụng được trực giác của mình.

Người ta chỉ cảm nhận tốc độ và độ xoáy của trái bóng để tác động vị trí chân của mình cho phù hợp, để với khoảng cách và góc độ của khung thành đối phương, trái bóng sẽ bay vào lưới. Có không ít các pha dứt điểm mà cầu thủ phải đưa ra quyết định ngay tức thì.

Cảm nhận thì có lúc sai lúc đúng, do tình trạng sức khỏe và tâm lý cầu thủ. Rồi còn các yếu tố ngoại vi như: chất lượng bóng, giày, tình trạng sân cỏ, thời tiết… Do vậy, bóng đá là môn thể thao có khá nhiều các yếu tố của trực giác và sự may mắn.

3. Tính toán thuần túy trong bóng đá và cờ
Việc tính toán trong bóng đá là tính toán chiến lược đầu tư bóng đá của một quốc gia. Các vấn đề đào tạo trẻ, sân chơi chuyên nghiệp, thi đấu giao hữu. Tiếp đến là lựa chọn HLV, rồi HLV lựa chọn các cầu thủ theo chiến thuật của mình. Rồi các vấn đề xung quanh như: luyện tập, ăn uống, chấn thương, bác sĩ, chăm sóc sức khỏe…

Môn cờ (thể thao trí tuệ) cũng có đầy đủ các hạng mục lý tính như môn bóng đá tôi vừa kể trên. Tức khi đầu tư vào môn cờ thì lựa chọn chiến lược đầu tư, tầm nhìn và việc lựa chọn HLV trưởng rất quan trọng. Cần phải có tầm nhìn dài hạn và lựa chọn được người có tài tâm đức ra gánh vác thì mới tranh hùng được với châu lục và thế giới.

Thay lời kết
Quay lại với chủ đề của bài là cờ trực giác và cờ tính toán. Chúng ta đều biết, con người sinh ra mỗi cá thể có cơ địa khác nhau. Ai cũng có điểm mạnh và điểm yếu. Người to khỏe thì không nhanh nhẹn, người nhỏ bé thì không trường sức. Góc độ trí tuệ cũng vậy, có người trực giác rất tốt, có người lại bền bỉ và tính toán cũng tốt.

Người trực giác tốt mạnh ở cờ chớp, cờ nhanh. Người tính toán tốt và bền bỉ mạnh cờ tiêu chuẩn. Cờ tiêu chuẩn thì gần như không có yếu tố may mắn. Tức kỳ thủ có năng lực tính toán tốt hơn, tập huấn khốc liệt hơn, lại chuẩn bị về sức khỏe và tâm lý tốt trước các giải đấu thì tỉ lệ phần trăm rất cao họ sẽ giành chiến thắng.