So sánh tính đời trong cờ tướng và cờ úp

Ở cờ tướng (cờ sáng) khi xuất quân hai bên bằng nhau về lực lượng, bàn cờ đối xứng cả tâm và trục, cho nên về lý thuyết thì bên nào lực cờ tốt hơn thì bên đó sẽ giành được chiến thắng. Tuy nhiên, cờ rất rộng nên cũng rất khó nói được một cách chính xác tuyệt đối là bên nào mạnh hơn. Bởi nếu có một chiến lược xuất quân anh nghiên cứu chưa đủ sâu, thì có thể bị đối phương khai thác.

Tất nhiên, đó là còn chưa nói đến các yếu tố khác chi phối đến phong độ cờ tại một thời điểm. Ví dụ như trước trận đấu anh sinh hoạt không điều độ, để cơ thể yếu dẫn đến hệ thần kinh yếu, thì khi đó anh đánh cờ không phải là mình. Tôi vẫn bảo lưu quan điểm bốn yếu tố chi phối lực cờ của các kỳ thủ tại một thời điểm là: 1. Sức khỏe, 2. Năng lực tính toán, 3. Kinh nghiệm và 4. Tâm lý thi đấu.

Ở cờ úp, khi hai bên xuất quân thì chỉ bằng nhau về số lượng quân, còn chất lượng quân thì không biết thế nào. Có những quân đẹp (chủ lực) lại không được mở sớm, hoặc thậm chí cả ván không mở được thì cũng rất khó. Cờ úp có tính hên xui và sự may rủi này còn đi cả vào các giải đấu chính thức. Đó là điều người chơi phải chấp nhận. Biết lực cờ của mình tốt hơn đối phương, nhưng do họ quá may mắn mà nhiều lần phải buông cờ xin thua.

Chấp nhận chơi cờ úp là ta chấp nhận cuộc sống vốn không công bằng. Xuất phát điểm của cờ tướng là như nhau, ai năng lực tốt hơn sẽ thắng, nhưng cuộc sống lại không phải như vậy. Ở cờ úp, người nào mở được nhiều quân chủ lực sớm thì như là anh ta may mắn được sinh ra trong gia đình có điều kiện hơn, hoặc trời ban cho anh ta nhiều năng khiếu hơn vậy. Người xưa vẫn nói: “Con vua thì lại làm vua, con sãi nhà chùa đi quét lá đa”.

Tỷ phú công nghệ Bill Gates từng nói: “Cuộc sống vốn không công bằng, hãy học cách sống chung với điều đó”. Nhiều khi biết lực cờ của mình nhỉnh hơn, nhưng do đối phương mở quân quá đỏ mà phải buông cờ chịu thua đến vài ván liên tục. Khi đó cảm thấy rất đắng. Nhưng cuộc sống là như vậy, nếu không chịu được đắng thì đừng chơi. Bản chất của cờ không phải là chuyện thắng thua, mà là tìm kiếm một chút áp lực để luyện trí hàng ngày.