Cờ Ouk Chaktrang thi đấu ở Sea Games 32 tại Campuchia

Sea Games 32 thi đấu ở Campuchia vào 5/2023. Là nước chủ nhà, Campuchia được quyền chọn môn thi đấu và họ đã đưa vào thi đấu bộ môn cờ của đất nước mình đó là cờ Ouk Chaktrang, chúng ta thường gọi dân dã là cờ Ốc hay cờ Khơ-me (Khmer Chess).

1. Bàn cờ và quân cờ
Bàn cờ và quân cờ của cờ Ouk Chaktrang về cơ bản giống như cờ Makruk của Thailand. Bàn cờ có 64 ô vuông (8 hàng 8 cột) không tô hai màu xen kẽ lần lượt như bàn cờ vua. Lưu ý, cờ Ốc quy ước quân tượng là quý tộc, quân xe là thuyền chiến, quân tốt là con cá.

2. Luật chơi cờ Ouk Chaktrang
Vua được đi một ô sang 8 ô xung quanh như vua cờ vua, nước đầu tiên có thể đi như mã. Hậu đi chéo một ô về 4 hướng, nước đầu tiên có thể đi hai ô về phía trước. Tượng đi chéo một ô về 4 hướng cộng với đi dọc về phía trước một ô. Xe đi như xe cờ vua.

Mã đi như mã cờ vua. Tốt đi thẳng ăn chéo một ô như tốt cờ vua, nhưng nước đầu không được đi hai ô, do vị trí của 8 quân tốt đã được đẩy lên phía trước một hàng. Không có luật bất tốt qua đường. Tốt khi đi đến hàng số 6 được phong thành hậu. Hết nước đi là hòa cờ như cờ vua. Không có luật nhập thành.

3. Đánh giá cờ Ouk Chaktrang
Với luật chơi của mình, cờ Ouk Chaktrang chỉ có quân xe là quân có nước đi dài (đánh xa), còn lại tất cả đều quân đều có nước đi ngắn (đánh gần), vì thế các ván cờ Ouk Chaktrang có diễn biến chậm hơn cờ vua và cờ tướng.

Vì cờ Ouk Chaktrang có diễn biến chậm, nên các ván cờ có thể kéo dài lê thê. Do vậy, các kỳ thủ cần chuẩn bị tốt cả về tinh thần, tâm lý và sức khỏe cho điều này. Chiến thuật và chiến lược sẽ rất khác, không có nhiều nước cờ thần tốc tạo đột phá.

Thay lời kết
Việc Campuchia đưa cờ của đất nước họ vào thi đấu ở Sea Games 32 là một điều thú vị, nên được đồng tình ủng hộ. Bởi điều này cho thấy sự đa dạng về văn hóa nói chung, cờ nói riêng của các dân tộc và quốc gia trên thế giới.

Tại sao cứ nhất thiết là phải thi đấu cờ vua (do người châu Âu sửa luật) và cờ tướng (do người Trung Quốc sửa luật và bổ sung quân pháo), trong khi có rất nhiều loại cờ của các quốc gia khác trên thế giới cùng kế thừa loại cờ cổ Chaturanga.