Chơi với Mỹ phải hiểu được người Mỹ

Vì chính sách toàn cầu (chống Trung Quốc) của mình, Mỹ buộc phải bỏ Afghanistan để quay lại Đông Nam Á, dù dự phòng được rằng chuyện rút khỏi Afghanistan có thể sẽ không êm đẹp. Điều Mỹ bất ngờ nhất là sự sụp đổ quá nhanh của quân đội chính phủ Afghanistan. Mỹ tính rằng với lực lượng, vũ khí và trang thiết bị đang có, ít nhất đội quân này có thể cầm cự được đến sáu tháng nữa.

Vậy nhưng, không ngờ Taliban lại tấn công quyết liệt và quyết đoán đến vậy, họ học được sự táo bạo và thần tốc của Việt Nam sao? Càng bất ngờ hơn là quân đội chính phủ Afghanistan lại quá bạc nhược. Tình hình thay đổi quá nhanh khiến Mỹ không kịp trở tay, chậm trễ trong việc di tản ngay cả công dân của nước mình, chưa nói tới những người cộng tác với họ trong nhiều năm ở đây. Lại một thất bại nữa về mặt hình ảnh của Mỹ trên trường quốc tế.

Cựu tổng thống Afghanistan Ashraf Ghani ra sân bay rút đi không phải vì ông không thế chống Taliban được thêm vài ngày nữa, mà rút đi là vì ông tức tối với tổng thống Biden của Mỹ vì sự bội ước với đồng minh. Ai cũng biết quân đội chính quyền Afghanistan không thể duy trì được trong dài hạn khi Mỹ rút đi. Đằng nào cũng thua thì nên thua sớm đi còn hơn. Ghani hiểu mình chỉ là một “con tốt trên bàn cờ” toàn cầu của Mỹ, ông hiểu mình đã hết thời.

Thảm họa ở Kabul lần này một lần nữa làm xấu hình ảnh Mỹ trên trường quốc tế, nhất là trong mắt các đồng minh. Chơi với Mỹ không được lệ thuộc vào Mỹ. Chơi với Mỹ phải giữ được giá trị và vị thế của mình. Chơi với Mỹ phải hiểu được suy nghĩ của người Mỹ, hiểu được tầm nhìn toàn cầu của họ. Người Mỹ sẽ làm tất cả để giữ được vị trí siêu cường số một thế giới của mình. Chơi với Mỹ phải hiểu được vị trí của mình trong bài toán toàn cầu của họ.