Tại sao tôi thích chơi cờ úp hơn

Cờ úp – hay tên đầy đủ là cờ tướng úp – là một biến thể rất hay của cờ tướng. Biến thể này hay đến độ làm cho các tín đồ của cờ tướng lo ngại rằng, cờ úp đang dần được chơi nhiều hơn cả cờ tướng. Vậy cờ úp hay ở chỗ nào mà lại được nhiều người chơi và tại sao tôi chỉ chơi cờ úp, tôi xin luận giải dưới đây:

1. Cờ úp rộng hơn nên đời hơn
Với việc thay đổi luật chơi, cho cả tượng và sĩ – hai quân đi chéo – qua sông, cờ úp mỗi bên có đến 10 quân có thể tham gia tấn công đó là: sĩ, tượng, xe, pháo, mã mỗi loại hai quân. Hay hơn nữa là cờ úp có thêm hướng tấn công chéo (45°) mà cờ tướng không có. Tượng và sĩ cờ úp không còn là quân chuyên lo phòng thủ, mà có thể tham gia tấn công. Điều này làm cho cờ úp rộng hơn cờ tướng.

Cờ là trò chơi mô phỏng cuộc sống, cụ thể là các cuộc chiến tranh. Cuộc sống tất nhiên rộng lớn và nhiều biến hơn cờ rất nhiều. Trên cờ biến một thì ngoài đời biến mười. Cho nên, theo lý thuyết loại cờ càng rộng thì sẽ càng mô phỏng được cuộc đời tốt hơn, gọi tắt là “đời hơn”. Tất nhiên, cuộc đời không đơn giản như cuộc cờ, có khi thua là chết liền và người chơi cờ giỏi ra ngoài đời chưa chắc đã giỏi.

2. Kinh nghiệm cờ tướng không còn nhiều tác dụng
Những người chơi cờ nghiệp dư họ không thích chơi với những người chơi cờ nghiên cứu quá sâu sách vở khai trung tàn cuộc. Người nghiên cứu nhiều thuộc lòng bài vở. Đặc biệt là các hình thái khai cuộc đã được chỉ mặt, đặt tên. Chơi cờ như thế rất khó chịu, có cảm giác như bị bắt bài vậy, không còn thú vị nữa. Không ai muốn chơi khi biết mình sẽ bị lép vế.

Khi chơi cờ úp thì khác hẳn, không còn nhiều kinh nghiệm cờ tướng có tác dụng với cờ úp. Theo tôi ước lượng thì kinh nghiệm cờ tướng chỉ còn khoảng 30% tác dụng với cờ úp. Tất nhiên, chơi cờ úp cũng cần có kinh nghiệm, nhưng tôi đã chơi cờ úp được gần 10 năm nên cũng gọi là tạm đủ. Khi có ít yếu tố kinh nghiệm, bài vở thì còn lại sẽ là đấu năng lực tính toán và sự bền bỉ (công lực).

3. Có tính hên xui nên người lực cờ yếu mới dám chơi
Lĩnh vực cờ có một hệ thống chỉ số gọi là thang đo lực cờ (ELO). Theo thang đo này, thì người chơi cờ có hệ số ELO cao hơn sẽ chơi cờ tốt hơn, lực cờ cao hơn. Người chơi có hệ số ELO thấp khi gặp người chơi có hệ số cao thường sẽ có tâm lý e ngại. Họ e ngại dù chưa biết phong độ hiện tại (được quyết định bởi tình trạng sức khỏe và trạng thái tâm lý) của hai bên thế nào. Tuy nhiên, cũng phải nói đó là những trường hợp mà lực cờ tương đối gần nhau.

Với cờ úp thì hoàn toàn khác, vì có tính hên xui nên người chơi kém mà gặp may thì có thể thắng một cách rất tưng bừng. Có không ít trường hợp xảy ra tình huống “cái chết bất ngờ”, mà chỉ những người từng trải qua để hiểu cờ úp mới cảm nhận được sự thú vị. Những người thích chơi, dám chơi là những người biết chấp nhận cuộc chơi. Hên thì ăn xui phải chịu, dù việc đấu trí trong cờ úp là không hề nhỏ.

Thay lời kết
Cờ úp là một biến thể rất hay của cờ tướng. Cờ úp mới vào Việt Nam được khoảng hơn 30 năm, trong khi cờ tướng đã có mặt ở Việt Nam được gần một ngàn năm. Tuy nhiên, do cờ úp rộng hơn, đời hơn, hấp dẫn hơn nên được mọi người trong xã hội chơi nhiều hơn cờ tướng. Đây là sự dịch chuyển của thói quen chơi cờ mà mọi người trong làng cờ, dù muốn hay không, đều phải chấp nhận.

Cờ úp nên được gọi đầy đủ là cờ tướng úp, vì hoàn toàn có thể có cờ vua úp và cờ Việt úp. Đây cũng là những dịch chuyển mới, mà người làng cờ cũng dần phải làm quen dần. Thiên hạ thái bình đã lâu nên đủ tích tụ năng lượng cho những sáng tạo đột phá mang tính bước ngoặt. Bản thân cờ úp cũng chính là một sự đột phá. Bởi nếu không có người đi trước mở đường, thì làm sao có loại cờ úp rất hay như ngày nay để chúng ta chơi.