Tại sao cờ tướng không cho tượng qua hà?

Tại sao quân tượng của cờ Chaturanga (Ấn Độ), Shatranj (Ba Tư) và cờ vua hiện đại, được đi khắp cả bàn cờ nhưng tượng cờ tướng Trung Quốc lại chỉ được đi một nửa bàn cờ, với những nước đi rất hạn chế. Cụ thể, tượng cờ tướng chỉ được đi nửa bàn cờ, mỗi lần đi chéo đúng hai ô và bị cản khi có quân đứng cạnh theo hướng chéo. Tượng đại diện cho tượng binh mà đi như thế là quá yếu.

1. Quân tượng của cờ tướng
Tượng cờ tướng thậm chí còn yếu hơn mã – vốn đại diện cho lực lượng kỵ binh trên chiến trường – trong khi ngoài thực tế chiến trường, kỵ binh mà cứ gặp tượng binh thì đều kinh hồn sợ hãi. Điều này cho thấy quân tượng cờ tướng không mô phỏng chân thực lực lượng tượng binh trên chiến trường, vốn vô cùng mạnh mẽ.

Trong loại cờ tướng cổ của người Trung Quốc, chỉnh sửa từ loại cờ cổ Chaturanga của người Ấn Độ thì quân tượng vẫn được đi chéo hai nước và được đi khắp cả bàn cờ. Về sau, người Trung Quốc thay đổi cờ thành: cho quân đi trên vạch mép ô, thêm vào hà (sông) cùng quân pháo, tướng sĩ không được ra khỏi cung và tượng không được qua hà.

2. Trung Quốc không có tượng binh
Về địa lý mà nói, khí hậu và thổ nhưỡng của Trung Quốc không phù hợp với loài voi nên đất nước này không có loài voi sinh sống. Chính vì vậy mà trong lịch sử, Trung Quốc chưa bao giờ có tượng binh trong quân đội của mình – trừ trường hợp đó là hàng binh. Lưu ý, tỉnh Vân Nam là vương quốc Đại Lý xưa không thuộc Trung Quốc.

Người viết cho rằng, chính vì yếu tố này cùng với việc những lần quân đội của các triều đại Trung Quốc đánh xuống phía nam đụng độ với lực lượng tượng binh của các đất nước phương nam như Việt Nam, Miễn Điện, Ai Lao kỵ binh Trung Quốc đều sợ đến vỡ mật, cho nên người Trung Quốc đã “dìm hàng” tượng binh trên cờ bằng cách không cho quân tượng sang sông.

3. Trung Quốc sợ tượng binh Bách Việt
Người Trung Quốc sợ tượng binh Bách Việt nên đã sửa nước đi của tượng trong cờ tướng. Nước đi hạn chế để con tượng yếu nhằm hạ thấp lực lượng tượng binh của Bách Việt. Tượng chỉ được đi chéo trong theo hai hình thoi rất cứng nhắc, lại bị cản và không được qua sông. Đây có thể là một âm mưu trấn yểm thâm độc trong cờ.

Theo hướng suy luận này, ta cần ra phải đặt ra một nghi vấn: cờ tướng của người Trung Quốc không cho con tượng qua hà có phải là họ muốn: tượng binh của người Bách Việt – các dân tộc Việt phía nam sông Trường Giang – không bao giờ vượt được sông Trường Giang để đánh lên phía bắc? Có thể họ đang lừa Việt Nam nhiều năm qua mà ta không biết.

4. Nghiêm túc xem lại cờ tướng
Ngày xưa lãnh thổ của người Bách Việt – các dân tộc Việt nói chung – chiếm toàn bộ vùng đất phía nam của sông Trường Giang. Sau vì còn hoang dã nên bị Trung Quốc cưỡng chiếm. Rồi trên cờ người Trung Quốc lại không cho tượng sang sông, có phải họ muốn “yểm bùa” lực lượng tượng binh của các nước phía nam sông Dương Tử?

Vậy người Việt Nam – vốn là con cháu của tộc Lạc Việt và rất nhiều tộc Việt xưa chuyển xuống – cần nghiêm túc xem lại cờ tướng, có thể người Trung Quốc có âm mưu chính trị trong luật chơi cờ. Người Việt Nam từ lâu đã có nhiều loại cờ cho riêng mình, cộng với việc Trung Quốc luôn đe dọa ta trên Biên Đông, nên đã đến lúc cần xem xét việc tẩy chay cờ tướng.

Tẩy chay cờ tướng không phải là tẩy chay văn hóa Trung Quốc, đất nước Trung Quốc, ẩm thực Trung Quốc, cảnh đẹp Trung Quốc. Mà tẩy chay cờ tướng là ta tẩy chay luật chơi hiện tại của cờ, khi họ thay đổi hợp lý thì ta lại tiếp tục chơi. Người Việt Nam chơi nhiều cờ tướng chỉ sau Trung Quốc, nên nếu bị nước ta tẩy chay thì chắc chắn đó không phải là chuyện nhỏ.