Ngoại hình

Ngoại hình là một yếu tố quan trọng chi phối đời sống xã hội. Với mỗi cá nhân, ngoại hình là một trong những yếu tố thôi thúc mọi người hành động mỗi ngày, cũng như quyền lực, danh vọng, tiền bạc và tình yêu. Người Mỹ có câu: “Một trong những điều quan trọng là người khác nhìn mình như thế nào”. Nhìn ở đây tất nhiên là cả bên trong và bên ngoài, nhưng trước tiên chúng ta đều phải công nhận đó là bên ngoài – đó chính là ngoại hình.

Thậm chí với một số người trong xã hội, đặc biệt là phụ nữ, thì ngoại hình là điều quan trọng nhất. Đi đâu, làm gì họ cũng phải đẹp, cả ngày có mỗi việc đi ra đường đổ rác họ cũng phải làm đẹp. Cho dù mỗi chúng ta có là ai trong xã hội, thì ngoại hình cũng nên phù hợp với thời đại, hoàn cảnh, công việc mình đang sống. Dĩ nhiên, phù hợp với giới tính và lứa tuổi nữa thì càng tốt, dù điều này tưởng như là hiển nhiên.

Thời cả xã hội đang là quần côn (ống bó), mà tự nhiên có một người mặc quần loe, thì đó phải là một người hoặc rất tự tin, hoặc có chút vấn đề về hệ thần kinh. Chọn bề ngoài không hợp với hoàn cảnh là điều không nên, như ăn mặc quá sang trọng ra công trường, hoặc quá bụi bặm hay ngổ ngáo vào chốn văn phòng. Một số người còn lạ hơn, chọn vẻ bề ngoài không hợp với giới tính và lứa tuổi của mình. Bây giờ ở Việt Nam xuất hiện một số người mà nhìn họ, tôi không biết đó là đàn ông hay phụ nữ.

Quan niệm về ngoại hình theo thời gian
Chuyện ngoại hình thì phụ nữ quan trọng hơn đàn ông, vì người Việt xưa nay có câu “trai tài gái sắc”. Tất nhiên, các cụ cũng nói “tốt gỗ hơn tốt nước sơn”, những cô gái xinh đẹp mà xấu tính, xấu nết thì cũng hỏng. Trong các điển tích và giai thoại xưa, có những giai nhân khuynh loát được cả một quốc gia, làm cho những người si mê họ phải thân bại danh liệt. Ngược lại, cánh mày râu lại có những anh chàng dù bề ngoài xấu xí, nhưng do khổ luyện thành tài mà làm được những việc xưa này hiếm, rồi cưới được những cô vợ xinh đẹp và giỏi giang.

Việt Nam từ sau đổi mới, quan điểm về ngoại hình của người dân, đặc biết là phụ nữ thay đổi nhiều, thậm chí là thay đổi một trăm tám mươi độ. Trước kia, khi đất nước còn khó khăn, phụ nữ trang điểm ra đường bị xăm xoi và để ý, bị cho là thế này thế nọ. Còn hiện nay, phụ nữ ra đường mà không trang điểm là bất lịch sự, nhất là ở những sự kiện đông người. Ngoại hình, mà chủ yếu và trang điểm và thời trang của phụ nữ Việt Nam hiện nay bị ảnh hưởng nhiều từ nước ngoài. Bây giờ ở các thành phố lớn của Việt Nam mà muốn tìm một người phụ nữ có vẻ ngoài “thuần Việt” là điều khá khó khăn.

Vì sao? Vì tóc họ làm các kiểu và nhuộm các màu khác nhau, móng tay móng chân họ cũng sơn các màu khác nhau, rồi họ xăm lông mày, xăm môi, nâng sống mũi, độn nâng ngực, kéo dài chân… Có nhiều phụ nữ chọn phương pháp làm đẹp bằng dao kéo một cách tàn bạo. Ở các thành phố của Việt Nam hiện nay, một phụ nữ ra đường mà tóc không nhuộm màu gì đó, thì có thể bị coi là lạc hậu. Người có điều kiện và cầu kỳ hơn thì làm đẹp đủ thứ, như bên trên mô tả. Đôi khi hoạt động làm đẹp lại gây ra tác dụng ngược, khiến họ trở nên xấu hơn.

Chuyện làm đẹp theo thời gian
Những cửa hiệu gội đầu mọc rộ lên ở đô thị Việt Nam những năm 1990. Nhưng đó sau bị các “thành phần xã hội phức tạp” núp bóng, để tổ chức các “hoạt động nhạy cảm” nên bây giờ đã giảm xuống. Các cửa hiệu này được phân ra làm hai loại chính, một là để gội đầu và nhuộm tóc bình dân cho những phụ nữ luống tuổi, và hai là những người có tay nghề hơn để phục vụ các bạn trẻ nam nữ chạy theo các mẫu tóc mới thời trang trên thế giới. Một số đàn ông Việt Nam bây giờ cũng bị ảnh hưởng bởi đàn ông nước ngoài, họ nhuộm tóc và dùng kem dưỡng da – điều vẫn còn khá lạ đối với tôi.

Rồi những cửa hiệu làm móng tay móng chân cũng được mở ra nhiều, có nhiều cửa hàng còn nằm ở những tuyến phố trung tâm khá nhộn nhịp. Tôi cho là họ phải làm ăn được thì mới thuê được mặt bằng ở những nơi đắt đỏ như thế. Kết quả là, hiện nay ở Việt Nam đã xuất hiện thêm một nền “công nghiệp không khói” mới – cùng với du lịch, điện ảnh, truyền thông, lô đề và mại dâm – đó là nghề làm đẹp. Nhu cầu làm đẹp cũng như các nhu cầu khác, khách hàng phải duy trì thường xuyên, nên tạo ra nguồn thu ổn định cho những người hoạt động trong ngành nghề này.

Khách hàng của nền “công nghiệp không khói mới” này phần lớn là phụ nữ, từ các thành phần cao cấp như các nhà lãnh đạo nữ, phu nhân của các chính trị gia, nữ đại gia hay vợ các đại gia, đến giới văn nghệ sĩ với những hoạt động  mà họ bắt buộc phải làm đẹp, rồi đến giới các chị em dân văn phòng – vận động ít ngồi nhiều – cần nhất là giảm cân hút mỡ bụng, dưới nữa là giới bình dân như chủ các hàng quán ngoài đường, trong chợ, rồi cuối cùng là giới lao động phổ thông cũng có nhu cầu làm đẹp như công nhân giao thông công chính, công viên cây xanh, vệ sinh môi trường…

Kết luận
Ngoại hình là điều quan trọng trong xã hội và mỗi cá nhân chúng ta. Ngoại hình chi phối các hoạt động thường ngày như những nhu cầu khác về tiền tài và danh vọng. Thậm chí với một số người, ngoại hình còn quan trọng nhất, cuộc đời có ra sao thì ra nhưng ta lúc nào cũng phải đẹp. Có nhiều anh chàng hàng ngày tập thể hình, hàng tuần cắt tóc để mình được luôn đẹp trong mắt mọi người. Đôi khi, có những người từ chối cả cuộc gặp gỡ quan trọng như hẹn “xem mặt”, là vì kiểu tóc của họ hôm đó làm bị lỗi. Một số người trong số chúng ta hạnh phúc vì ngoại hình của mình, một số khác lại thấy khổ sở vì nó.