Nhân duyên là thứ gì vậy?

Duyên trên đời chia ra làm ba loại: thiên duyên, nhân duyên và kỳ duyên. Thiên duyên là duyên do trời định, nhân duyên là duyên trần giữa người với người, còn kỳ duyên là sự may mắn kỳ lạ thay đổi số phận của một con người, rồi người ấy thay đổi cả xã hội. Trong phạm vi hạn hẹp của bài viết này, tôi chỉ bàn về nhân duyên giữa nam và nữ.

Nhân duyên là duyên trần giữa nam và nữ, giữa đôi trai gái nào đó trong xã hội. Sống cùng thời với nhau, từ có duyên mà gặp, rồi hữu ý mà thành đôi. Khi gặp một người, làm sao biết được là họ có nhân duyên với mình? Có một lời nguyền trong xã hội là: nếu đã là “định mệnh” của nhau thì dù cho khó khăn, cách trở đến mấy cũng về được với nhau; còn nếu đã không phải thì có níu kéo mấy cũng ly biệt.

Cuộc đời chúng ta là những con đường, đường thì có đường thẳng, đường con, đường tròn… Có những cuộc gặp gỡ của hai người giống như hai con đường thẳng cắt nhau rồi chẳng bao giờ gặp lại. Có đôi lứa người này bước vào cuộc đời người kia rồi đột ngột ra đi, như một cơn gió lướt qua để lại những điều tươi mới. Nhưng gió vẫn chỉ là gió, định mệnh khiến chẳng ở lại lâu được.

Gió đến rồi đi, bất ngờ khiến bao người ngỡ ngàng, thậm chí bàng hoàng chưa kịp hiểu điều gì xảy ra thì gió đã đi mất. Những ký ức đẹp được tạo ra từ đó. Khoảnh khắc giao nhau, cảm xúc xa lạ tràn ngập, trái tim thổn thức. Yêu hay là thích, chẳng cần biết, cũng chẳng cần phân biệt. Rộn ràng và bay bổng, con tim  ta đã biết rung rinh.

Nhưng hai đường thẳng chỉ cắt nhau ở một điểm. Duyên cho ta gặp nhau, nhưng phận không có để đi cùng nhau đến cuối con đường. Hai người tách ra, mỗi người đi trên con đường của mình, sống cuộc đời của mình, kể câu chuyện của mình. Có những người chẳng chịu thoát ra vùng những ký ức ngắn ngủi ấy, vùi mình trong nỗi nhớ và mong chờ sự tái hợp.

Việc tái hợp có bao giờ xảy ra không, chẳng ai biết được. Nhưng cảm giác hụt hẫng khi chia lìa, trong tâm trí họ những câu hỏi cứ liên tục nảy ra… Chẳng có lời giải thích nào cho duyên trần ngắn ngủn ấy. Người ta chỉ có thể tự an ủi mình rằng không có phận mà thôi. Thứ gì không phải của ta thì dù có níu kéo mấy, cũng chẳng giữ được. Tạo hóa chỉ cho đến vậy!

Nạn nhân đứng giữa lưng chừng cảm xúc, chơi vơi trong những câu hỏi không có lời giải đáp, con tim nhói đau. Cuối cùng, như kinh nghiệm quý giá của tiền nhân, thời gian là thuốc tiên chữa lành mọi vết thương lòng. Nhanh hay chậm thì rồi cũng đến một ngày, chủ sự sẽ nghiền ngẫm và nghiệm lại tất cả, chợt mỉm cười và cầu chúc cho người kia hạnh phúc.

Liệu có phải mọi việc trên đời đều diễn ra theo sự sắp đặt của số phận? Người đến với người cần phải có duyên và nợ? Có duyên mới gặp, có nợ mới chung được đường? Chẳng lẽ cuộc sống này đã được lên kịch bản trước? Nhiều học thuyết tôn giáo nói rằng số mệnh rất quan trọng, và nó quyết định số phận mọi người.

Phật giáo có nhiều câu chuyện nói về duyên phận, nhưng người viết thích một câu nói của Paulo Coelho: “Tương lai tuy đã được định sẵn nhưng ta có thể thay đổi được.”. Tôi tin rằng cuộc sống này do chúng ta làm chủ, định mệnh thế nào là do chúng ta tạo nên. Hãy sống thật vui và đừng lãng phí thời gian.

Liệu rằng nhân duyên có khi cũng vậy? Khi gặp một người, làm sao biết được họ có duyên phận với mình hay không? Làm sao biết là ta có phải đã là định mệnh của nhau? Làm thế nào để tìm được người phù hợp với mình? Làm sao để tìm được nhân duyên? Ta sẽ phải dựa vào cảm xúc hay lí trí? Vào biểu hiện của đối phương hay những cảm nhận của mình?

Chúng ta không phải là những nhà tiên tri, nên phải tạo ra các cuộc gặp gỡ cho mình khi có thể. Bởi biết đâu trong các cuộc gặp gỡ ấy, ta tìm thấy được nhân duyên cho mình. Cuộc đời mỗi người là một câu chuyện, đừng kể một câu chuyện buồn. Nhưng điều quan trọng hơn, đừng rời bỏ câu chuyện của mình, bởi trớ trêu là những câu chuyện buồn lại thường được kể nhiều hơn.

Bài nguồn của Trang Nguyễn trên VnExpress.net