Đám cưới ở Việt Nam

Đám cưới ở Việt Nam là một sự kiện kỳ lạ. Kỳ lạ ở chỗ, đám cưới là một ngày vui, nhưng đa số những người nhận được thiệp mời đến dự đám cưới lại không vui. Ở Việt Nam đám cưới như là một món nợ. Ai cũng biết thế nhưng chả ai muốn thay đổi, vậy nên cả xã hội cứ sống chung với điều không vui đó.

1. Vui hay không vui
Tôi đã nghe được rất nhiều lời phàn nàn cả thật cả đùa của những người nhận được thiệp mời cưới, nên mới dám nói như vậy. Lúc nhận được thiệp mời, người ta hay nói trêu nhau là: lại nhận được giấy đòi nợ, lại nhận được vé ăn cơm bụi giá cao… Mọi việc sẽ trở nên tệ khi ai đó liên tục nhận được thiệp mời trong thời gian ngắn.

Người ta không vui không phải vì không muốn mừng cho cô dâu chú rể, không phải vì không muốn gặp ai đó trong đám cưới, cũng không phải sợ đến đó phải cười nhiều.., mà là vì phải đi “ăn cưới”. Khi đi “ăn cưới” họ sẽ phải mang đi phong bì – một loại bao thư – trong đó có một số tiền không nhỏ để mừng cho cô dâu chú rể. Đám cưới nào cũng vậy, nên đám cưới ở Việt Nam hình thức trả nợ (hay cho vay) miệng của các cá nhân và gia đình với nhau.

2. Sống chung với sự khó chịu
Không hiểu người Việt Nam đã sống chung với điều “khó chịu” này từ bao giờ, và họ định sẽ sống chung với nó bao nhiêu lâu nữa? Không hiểu sao họ không thể vượt qua được những ‘trở ngại’ đơn thuần để bỏ cái lệ này đi. Rất nhiều người Việt Nam đi đám cưới mà không quen biết cô dâu chú rể. Và ngược lại, rất nhiều cô dâu chú rể cũng không quen biết khá nhiều người đến dự đám cưới mình.

Chính quyền biết điều khó chịu này của dân từ lâu, và chính quyền cũng “khó chịu” với điều ấy nhưng họ lại không làm gì để thay đổi, thành ra vấn đề cứ khó chịu như thế mãi. Đã có nhiều cuộc vận động kêu gọi thanh niên tổ chức đám cưới văn minh, tiêu chí là tiết kiệm như chỉ làm tiệc nhẹ với đồ ăn ngọt và chỉ nhận quà là hiện vật như các đồ gia dụng, không nhận tiền. Nhưng mọi chuyện vẫn cứ ì ra như cũ.

3. Cũ hay không cũ
Gần đây, ở một tỉnh miền Trung xuất hiện đám cưới rước dâu bằng xe công nông. Báo chí đưa nhiều tin về đám cưới này. Một đám cưới bình dân, nếu không nhân được yêu mến như vậy sẽ không được lên báo, mà là rất nhiều báo. Ở Việt Nam, tin về các đám cưới chỉ được quan tâm khi có rước dâu bằng siêu xe và công nông. Loại thứ nhất, người ta đọc rồi ngó lơ. Loại thứ hai, người ta đọc rồi thấy vui.

Ngày nay đa số các đám cưới ở Việt Nam là bố mẹ tổ chức cho con cái. Thanh niên nam nữ tìm hiểu nhau, rồi về “đặt” bố mẹ làm đám cưới. Người già lại xem trọng vấn đề hình ảnh của mình và gia đình trong mắt dòng họ, đồng nghiệp, hàng xóm láng giềng nên không muốn thay đổi. Không ai chịu thay đổi, nên mọi chuyện vẫn như cũ. Vẫn các đám cưới cũ, vẫn những điều khó chịu.

Không biết bao giờ người Việt Nam mới thôi làm khổ mình? Bàn về vấn đề này tôi lại nhớ đến câu nói của nhà vật lý lý thuyết nổi tiếng người Mỹ gốc Do Thái ở Đức tên là Albert Einstein: “Người ta cứ đối xử với vấn đề như cũ, nhưng lại trông chờ một kết quả khác”. Tôi thấy câu này không chỉ đúng cho khoa học tự nhiên (KHTN), mà còn đúng cả với cuộc sống xã hội (KHXH).

Thay lời kết
Đám cưới là sự kiện trọng đại trong đời mỗi người. Dẫu có cưới nhiều lần, thì đám cưới nào cũng quan trọng, và đám cưới đầu tiên là quan trọng nhất. Sở dĩ ở Việt Nam, chuyện “đám cưới” cứ diễn ra mãi không vui như vậy, là vì nam nữ thanh niên không chịu sống độc lập, lớn rồi nhưng cứ phụ thuộc nhiều vào cha mẹ. Họ không có nhiều trải nghiệm trước khi trưởng thành.

Mong rằng khi Việt Nam bước vào thời kỳ hội nhập, nhiều bạn trẻ được sang nước ngoài học tập, làm việc, tham quan rồi họ được tham gia những đám cưới vừa trang trọng, vừa tiết kiệm ở các nước (phương Tây) tiên tiến, rồi họ sẽ đem những đám cưới văn minh về tổ chức tại Việt Nam, để chúng ta có những đám cưới thực sự vui.